Antep Ağzı’na Giriş

Fonetik bak?mdan Gaziantep a?z?yla ?stanbul a?z? aras?ndaki farklar incelendi?i zaman g�r�l�r ki, Gaziantep a?z?nda:
1. Alfabemizdeki harflerle g�sterilemeyen sesler vard?r.
2. Genel dil fonemleri bir�ok de?i?imlere u?rar.
3. Bazen bir sesli (vokal) yerine ba?ka bir sesli kullan?l?r.
4. Bazen bir sessiz (konson) yerine ba?ka bir sessiz kullan?l?r.
5. Baz? sessizler sertle?ir.
6. Bazen sert sessizler yumu?ar.
7. Bazen bir sessiz iki katlan?r.
8. Bazen fonemler yer de?i?tirirler.
9. Bazen fazla bir fonem bulunur.
10. Bazen fonemler d�?er.
11. Bazen d�?en fonemler yerinde uzun sesler meydana gelir.
12. Bazen birka� de?i?me birlikte olur.
13. �Y� fonemi kendisinden evvel ve sonraki baz? sesleri de?i?tirir.
14. Birka� t�rl� s�ylenen kelimeler vard?r.
15. B�y�k ses uyumu daha �ok k�kle?mi?tir.
16. K���k ses uyumu daha �ok k�kle?mi?tir.
17. Vurguda baz? �zelliklere rastlan?r.
18. Bir kurala ba?lanmayacak kadar da??n?k fonetik de?i?meler vard?r.SESLERDE DE???MELER
Gaziantep telaffuzu, her zaman ?stanbul telaffuzuna ayk?r? de?ildir. Fakat bu a??zda, alfabemizdeki harflerle g�sterilen b�t�n seslerin de?i?meye u?rad???na dair �rnekler bulunur. Seslerden bir k?sm?, Gaziantep telaffuzunda daha �ok de?i?meye u?rar. Baz? seslerde ise bu de?i?me daha az olur.
a- Bayat : boyat
b- Bahane : mahana
c- Kurcalamak : kurdalamak
�- �orak : ?orak
d- Dut a?ac? : tut a?ac?
e- Yemek : yimek
f- Ufak : uvak
g- G?rtlak : h?rtlak
?- De?il : del
h- H?yar : h?yar
?- S?pa : s?pa
i- �im : �em
j- Jandarma : cenderme
k- Kar : gar
l- Lezzet : nezzet
m-Kom?u : kon?u
n- Nem : lem
o- Kova : kuva
�- ��zmek : �ezmek
p- Paytak : maytak
r- Kerpeten : kelpeten
s- Sikke : zigge
?- ?algam : �elem
t- T?rmalamak : c?malamak
u- Dokunmak : dohanmak
�- K�fe : kufa
v- Oklava : okla?a
y- T�y : t�v
z- Y�z�k : y�ss�k

?S?MLER Gaziantep’te ba?ka b�lgelerde pek rastlanmayan yerli baz? ?ah?s adlar? vard?r. Erkek ?ah?s adlar?ndan �rnekler:
Bozan, H�gge?, H�gg�l�, ??hl?, Ball?, Duran, Hanifi, Muslu, Nahsen, Apo, Abdo� Kad?n adlar?ndan �rnekler: Penbe, Habba, Yumma, G�ldene, Hamma, Hamha, Be?ire, D�ne, D�nd��
Hem erke?e hem kad?na mahsus adlar: Durdu, G�ll��
Hi� kullan?lmayan adlar: Sat?lm??, H�smen, ?kbal, Seher, Kezban, Karma, Sarma�
GAZ?ANTEP A?ZI VE ARAP�A Halk? tamam? ile T�rk olan ve incelenebilen en eski as?rlardan beri daima T�rk�e konu?mu? oldu?u g�r�len Gaziantep’te ve �evresinde Arap�a konu?an bir tek yerliye rastlanmaz. Konu?mak ?�yle dursun, Arap�a kamagra review voor vrouwen heeft het enig effect �?renmi? olan da yok denecek kadar azd?r. Bu hal as?rlarca evvel yine b�yleydi. Halbuki yan? ba??m?zda halk? Arap�a konu?an Suriye vard?r. ?imdiki hududa g�re Gaziantep topraklar?n?n bitti?i yerde Suriye topraklar? ba?lar. (Suriye topraklar? i�inde bug�nde T�rk�e konu?an bir�ok T�rk k�yleri bulundu?u unutulmamal?d?r.)
Fakat yirmi yedi sene evvel bu s?n?r da yoktu. Suriye Osmanl? ?mparatorlu?u i�inde idi. Hatta o zamanki idare te?kilat?na g�re Halep, -ki Arap�a konu?ur- vilayet merkezi idi ve Gaziantep bir kaza merkezi olarak bu vilayete ba?l? bulunuyordu. Aralar?nda Kilis’ten ge�en 120 kilometrelik bir ?ose ve daha k?sa ba?ka hayvan yollar? vard?. Ticari m�nasebetleri gayet geni?ti. Co?rafi hudutlarla ayr?lsalar bile kom?u iki toprak halk? aras?nda siyasi, iktisadi, i�timai, ilmi m�nasebetler gibi dil al??veri?i de olur. Bu iki b�lge ise bir�ok ba?larla as?rlarca s?k? surette ba?l? kalm??lard?. Bu sebeple, t�rl� bak?mlardan birbirine tesir yapm?? olacaklar?n? herkes kolayca kabul eder. Ve yine bu sebepledir ki Gaziantep’i g�rmemi? olanlar orada Arap�a konu?an bir�ok kimseler bulundu?unu yahut Gaziantep a?z?n?n Arap�a dil unsurlar?yla dolu oldu?unu san?rlar.

�mer As?m Aksoy’un Gaziantep A?z? kitab?ndan al?nt?d?r.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir